Ռուսոն հայոց քաղաքական ու կրթական արդիականացման ճանապարհին

    Ներածություն Արևմուտքից պէտք է սպասենք ամեն բարիք, ինչպէս որ Արևմուտքից ստացանք քրիստոնէութիւն, գիր, մատենագրութիւն, գիտութիւն, ազգային գիտակցութիւն, մարդավայել աշխարհահայեցողութիւն։ Ճշմարիտ է, որ մեր մեկուսացած, բարբարոսների մէջ կղզիացած դիրքում,…

    Նախաբան Հայաստանի խորհրդայնացումից հետո պետության առջև ծառացած մշակութային, տնտեսական ու հասարակական մարտահրավերներին դիմակայելու խնդրում խորհրդային իշխանության համար վճռական նշանակություն ձեռք բերեց լուսավորությունը։((Հայերի շրջանում լուսավորության քննարկման համար տե´ս օրինակ՝…

    Նախաբան «Ստալինյան մարքումները» պատմագիտության մեջ լայն տարածում ունեցող ձևակերպում է:((Ի սկզբանե «մաքրումը» («чистка») խորհրդային քաղաքական բառապաշարում «կուսակցական շարքերի մաքրում» արտահայտության հապավումն էր, որը հետագայում պատմականորեն փոխվեց՝ նշելով կուսակցական…

    Ներածություն Կրթությունն ու հայ քաղաքակրթական բաղձանքները Մեզանում կրթությունն ունի գրեթե սրբացված կարգավիճակ։ Քաղաքակրթական մեր մեծ ծրագրերում ու նպատակադրումներում դժվար է գերագնահատել բառիս լայն իմաստով կրթվելու, լուսավորվելու հետ կապված…

    Քաղաքական ազատագրությունն ու կենցաղը խորհրդահայ վիպագրության մեջ. Երկիր Նայիրի և Այրվող այգեստաններ   Արխիվային նյութեր ՀԱԱ, ֆ. 477, ց. 1, գ. 1, թթ. 108-152: ԳԱԹ, Գուրգեն Մահարու ֆոնդ,…

    Ներածություն Գուրգեն Մահարու որբական փորձառության ներքին լարումներից 1960-ական թվականներին ծնված Այրվող այգեստաններ վեպը հեղինակի իսկ ստեղծագործական աշխարհում ի մի է բերում հայրենի Վանը գրականությամբ փրկելու 1930-ական թվականներին սկիզբ…

    Մուտք Խորհրդայնացող ազգային աշխարհի ներքին լարումներից ծնված Եղիշե Չարենցի Երկիր Նայիրի վեպն ուշագրավ է նրանով, որ գտնում է ազգային կյանքն իր կենցաղային-առօրյա և գաղափարական-քաղաքական մակարդակներում տիպականացնելու մի լեզու,…

Նախաբան– Այ տղա, էս որբերին ո՞վ հնարեց։Եղիշե Չարենց((Տե՛ս Գուրգեն Մահարի, Երկերի լիակատար ժողովածու, հ․ 4, կզմ. Գուրգեն Աճեմյան (Երևան: Անտարես, 2015), էջ 358:)) Վանա լճի ափին Խորգոմ գյուղի Ահանեսենց գոմում Գրիգորը,…

    Նախաբան 19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարի սկզբին արդի աշխարհիկ ազգ դառնալու գործընթացներն ակոսել էին հայության կյանքը։ Այս ճանապարհի համար նպաստավոր հող էին Արևելահայաստանում և Կովկասի հայաբնակ վայրերում…

    Նախաբան. Միքայել Նալբանդյանի եվ Հովհաննես Չամուռճյանի հրապարակային բանավեճը Բանավեճի հետնաբեմը 1860 թվականին Պոլսում՝ Հարություն Սըվաճյանի խմբագրությամբ հրատարակվող Մեղու պարբերականում ընթերցողներին են ներկայացվում հոգևոր պաշտոնը չարաշահող ոմն Պողոս վարդապետ…

    Նախաբան Բարքի ու քաղաքականության միջև բախումներով ծավալվող հայաստանյան արդիականացման պատմության շավիղներում առանցքային դրվագ է 1920-ականներին Հայաստանի խորհրդայնացմամբ երկրում մեկնարկած մշակութային հեղափոխության փորձը: Դրա ընդգծված առանձնահատկություններից մեկը թերևս պետք…

Եկեղեցի և ժողովուրդ. հայոց արդիականացման հեռանկարները Կարապետ Տեր-Մկրտչյանի և Գալուստ Տեր-Մկրտչյանի աշխատանքներում

Որբություն և հեղափոխական քաղաքականություն․ Ադո Ադոյանի ճանապարհը

Կենցաղի արդիականացում և արդիական արվեստ․ մշակութային հեղափոխության մարտահրավերները 1920-ականների Խորհրդային Հայաստանում

Քաղաքական ազատագրությունն ու կենցաղը խորհրդահայ վիպագրության մեջ․ Երկիր Նայիրի և Այրվող այգեստաններ